Grafik Kartınızın Öldüğü Nasıl Anlaşılır?

Grafik(Graphics) kartı günümüzde bilgisayarların önemli bir parçası haline geldi. Sağlıklı bir Grafik(Graphics) kartınız varsa, yüksek çözünürlüklü bir ekranın yanı sıra daha iyi oyun ve iş istasyonu performansının keyfine varacaksınız. Örneğin ekran kartınız ekrandaki tüm pikselleri itecek ve bir oyunda ihtiyacınız olduğunda kareleri geri atacaktır. Ancak bazen sisteminizde mavi ekran, donmuş ekran vb. gibi kötü grafik kartı belirtileriyle karşılaşabilirsiniz. Bu makale, grafik kartınızın ölmekte olup olmadığını söyleyecektir. Eğer öyleyse, aynısını düzeltmek için bu kılavuzda verilen çözümleri izleyin.

Grafik Kartınızın Öldüğü Nasıl Anlaşılır?

Grafik Kartınızın Öldüğü Nasıl Anlaşılır?(How to Tell If Your Graphics Card is Dying)

Grafik İşlem Biriminizi(Unit) veya GPU'nuzu(GPU) yoğun bir şekilde kullanırsanız onlarca yıl dayanabilir ancak herhangi bir elektriksel veya dahili arıza durumunda zarar görebilir. Bu, satın almanın ilk birkaç haftasında bile olabilir. Yine de, grafik kartınızın ölmekte olup olmadığını anlayabileceğiniz birkaç kötü grafik kartı belirtisi vardır. Windows PC'nizde GPU sağlığını nasıl kontrol edeceğiniz aşağıda açıklanmıştır :

  • Mavi Ekranlar:(Blue Screens: ) Oyun oynarken mavi ekran kesintisi olduğunda, ölmekte olan bir grafik kartı suçludur.
  • Donmuş Ekran:(Frozen Screen: ) Bir oyunda ekranınız donduğunda veya genel olarak, hasarlı bir grafik kartından kaynaklanıyor olabilir.
  • Gecikme ve Kekemelik:(Lag & Stuttering: ) Oyunlarda ve uygulamalarda gecikme ve kekemelikle karşılaşırsanız birincil neden hatalı bir GPU'dur . (GPU)Not: Yukarıda belirtilen belirtiler, (Note:)RAM , sürücüler, ekran kartları, depolama, optimize edilmemiş oyun ayarları veya bozuk dosyalarla ilgili sorunlardan dolayı da ortaya çıkabilir .
  • Eserler ve Tuhaf Çizgiler:(Artifacts & Bizarre Lines: ) Grafik kartınızın ölmekte olup olmadığını nasıl anlayacağınızın cevabı, ekranınızdaki eserler ve tuhaf çizgilerde yatıyor. Başlangıçta(Initially) ekranda küçük noktalar belirir ve daha sonra garip desenlere dönüşebilirler. Bu desenler ve çizgiler toz birikmesi, hız aşırtma veya aşırı ısınma gibi nedenlerle de oluşabilir.
  • Olağandışı Renk Modelleri:(Unusual Color Patterns: ) Farklı renk desenleri, zayıf grafik ayarları, renk yanlışlığı vb. gibi tüm ekran hataları GPU'nuzun sağlık durumunun kötü olduğunu gösterir(GPU) . Bu aksaklıklar genellikle hatalı bir monitörünüz, bozuk bir kablonuz veya sistemde hatalar olduğunda ortaya çıkar. Ancak, farklı oyunlarda veya programlarda bu sorunla karşılaşırsanız, sisteminizi yeniden başlattıktan sonra bile, bu kötü bir grafik kartı belirtisidir.
  • Fan Gürültüsü:(Noise of Fan: ) Sistemi serin tutmak ve ısı oluşumunu telafi etmek için her GPU'nun kendi soğutma fanı vardır. (GPU)Bu nedenle(Hence) sisteminiz yük altındayken veya uzun süre kullandığınızda fanın hızı ve sesi yükselir. Grafik kartının arızası anlamına gelebilir. Not:(Note:) PC'nizin aşırı ısınmadığından emin olun, çünkü bu aynı zamanda fanın yüksek gürültüsüne de neden olabilir. 
  • Game Crash: Bilgisayardaki (Game Crash: )GPU arızası nedeniyle bozuk veya hasarlı oyun dosyaları olabilir . Bu sorunu gidermek için grafik kartını ve oyunu güncellediğinizden emin olun veya oyunu GPU ile alakalı olarak yeniden yükleyin .

Artık, grafik kartınızın ölmekte olup olmadığını nasıl anlayacağınızı bildiğinize göre, aynı şeyi düzeltmek için çözümlere geçelim.

Yöntem 1: Donanımla İlgili Sorunları Çözün(Method 1: Resolve Hardware Related Issues)

Kötü grafik kartı belirtilerine yol açabilecek donanımla ilgili çeşitli sorunlar olabilir. Bu nedenle(Hence) , bu sorunları bir an önce kontrol etmek ve çözmek önemlidir.

1. Eğilmiş çip, kırık bıçaklar vb. gibi donanımda herhangi bir hasar olup(damage in hardware) olmadığını kontrol edin ve bulursanız profesyonel onarıma gidin .(go for professional repair)

Not: (Note:)Grafik Kartınız(Graphics Card) garanti kapsamındaysa, Grafik Kartınızın değiştirilmesi için garanti(warranty for the replacement) talebinde bile bulunabilirsiniz .

2. Sorunun sistemden kaynaklanıp kaynaklanmadığını kontrol etmek için farklı bir monitör (different monitor)bağlamayı deneyin .(Try connecting a)

Kullanılmış Monitör Satın Almadan Önce Kontrol Listesi

3. Hataların GPU'dan(GPU) kaynaklandığından emin olmak için ekran kartınızı değiştirin( Change your video card) .

4. Kabloların hasar görmediğinden(Ensure the wires are not damaged) ve optimum durumda olduğundan emin olun. Ayrıca gerekirse eski veya hasarlı kabloyu yenisiyle değiştirin. 

5. Aynı şekilde, tüm kablo konektörlerinin iyi durumda olduğundan ve kabloyla sıkıca tutulduğundan emin olun.(ensure that all cable connectors are in good condition and are tightly held up with the cable.)

Yöntem 2: Grafik Kartının Düzgün Yerleştirildiğinden Emin Olun(Method 2: Ensure Graphics Card is Properly Seated)

(Make)Grafik video kartınızın gevşek bağlanmadığından ve doğru şekilde oturduğundan emin olun . Konektörde toz(Dust) ve tiftik birikebilir ve potansiyel olarak ona zarar verebilir.

1. Grafik Kartınızı(Unmount your Graphics Card) konektörden çıkarın ve konektörü basınçlı(clean the connector) hava temizleyicisiyle temizleyin.

2. Şimdi, grafik kartını(graphics card) tekrar dikkatlice konektöre yerleştirin .(place the)

3. Grafik kartınız bir güç kaynağı gerektiriyorsa, ona yeterli gücü sağlayın(provide adequate power to it) .

Grafik Kartının Düzgün Yerleştirildiğinden Emin Olun

Ayrıca şunu okuyun: (Also read:) Windows 10'da Grafik Kartının Algılanmadığını Düzeltme(Fix Graphics Card Not Detected on Windows 10)

Yöntem 3: Aşırı Isınmış GPU'yu Soğutun(Method 3: Cool Down Overheated GPU)

Aşırı ısınma da GPU'nun(GPU) kullanım ömrünün azalmasına katkıda bulunabilir . Sistem sürekli olarak yüksek sıcaklıklarda kullanılırsa grafik kartı yanabilir. Genellikle sistem maksimum sıcaklığa ısıtıldığında ve fanlar en yüksek RPM ile döndüğünde olur. Ancak sistem kendini soğutamıyor. Sonuç olarak, GPU daha fazla ısı üretir ve bu da Termal Kısma'ya(Thermal Throttling)(Thermal Throttling) yol açar . Bu sorun sadece ekran kartınızı değil, sisteminizi de yıpratacaktır. Ayrıca farklı markalara göre değişir ve masaüstü/dizüstü bilgisayarınızın üretiminde kullanılan bileşenlere bağlıdır. Birçok Dell dizüstü bilgisayar kullanıcısı bu sorunu (Dell)Dell topluluk forumunda(Dell community forum) bildirdi .

1. Uzun çalışma saatleri arasında bilgisayarınızı dinlendirin.(Rest your computer)

2. Kartı çıkarın ve hasar veya toz birikmesi olup olmadığını kontrol edin(check for damage or dust accumulation) .

3. Sisteminizi daima serin tuttuğunuzdan ve uygun havalandırmayı (proper ventilation)sağladığınızdan(maintain) emin olun .

4. Aşırı ısınmaya maruz kaldığında sistemi bir süre boşta bırakın .(Leave the system idle)

5. Sisteminizde hasarlı hava akış kabloları veya fanlar varsa soğutma sistemini (the cooling system,)değiştirin .(Replace)

tozu temizlemek

Yöntem 4: Temiz Ortamı Koruyun(Method 4: Maintain Clean Ambience)

Toz birikimi bilgisayarın havalandırmasını engelleyeceğinden, temiz olmayan ortam da grafik kartınızın düşük performansına katkıda bulunabilir. Örneğin fanın etrafında toz veya pıhtı varsa sisteminiz gerektiği gibi havalanmayacaktır. Bu, sistemin aşırı ısınmasına yol açacaktır. Sonuç olarak, sistemin yüksek sıcaklığı, yukarıda açıklandığı gibi, grafik kartı da dahil olmak üzere tüm dahili bileşenlere muhtemelen zarar verecektir.

1. Dizüstü bilgisayar kullanıyorsanız havalandırma deliklerini temizleyin ve(clean its vents) uygun havalandırma için yeterli alan sağlayın(enough space for proper ventilation) .

2. Masaüstünüzü/dizüstü bilgisayarınızı yastık gibi Avoid placing your desktop/laptop on a soft surfaceBu, sistemin yüzeye batmasına ve havalandırmanın engellenmesine neden olacaktır.

3. Sisteminizdeki havalandırma deliklerini temizlemek için basınçlı hava temizleyici kullanın . (Use compressed air cleaner)İçindeki herhangi bir dahili bileşene zarar vermemeye dikkat edin.

Ayrıca şunu okuyun: (Also read:) Windows 10'da Grafik Kartınızı Kontrol Etmenin 3 Yolu(3 Ways to Check Your Graphics Card in Windows 10)

Yöntem 5: Grafik Sürücülerini Güncelleyin(Method 5: Update Graphics Drivers)

Kötü grafik kartı belirtileriyle karşı karşıyaysanız, GPU sürücülerinizi güncellemelisiniz. Sisteminizdeki mevcut sürücüler uyumsuz veya güncel değilse, bu tür sorunlarla karşılaşırsınız. Bu nedenle, GPU'nuzun sağlığını korumak için grafik kartı sürücülerinizi aşağıdaki(GPU) gibi güncelleyin:

1.  Gösterildiği gibi Windows arama(Windows search) çubuğundan Aygıt Yöneticisi'ni başlatın.(Device Manager)

Aygıt yöneticisini başlat

2. Genişletmek için Görüntü bağdaştırıcılarına(Display adapters) çift tıklayın  .

3. Şimdi, ekran kartı sürücünüze(your video card driver) sağ tıklayın ve gösterildiği gibi Sürücüyü güncelle'yi(Update driver, )  seçin .

Ana panelde Ekran bağdaştırıcılarını göreceksiniz.  Grafik Kartınızın Öldüğü Nasıl Anlaşılır?

4. Ardından, güncellenmiş sürücüyü PC'nize yüklemek için Sürücüleri Otomatik Olarak Ara'ya tıklayın.(Search Automatically for drivers )

Sürücüleri Otomatik Olarak Arayın Grafik Kartınızın Ölmekte Olduğunu Nasıl Anlayabilirsiniz?

5A. Sürücüler, güncellenmedikleri(update) takdirde en son sürüme güncellenecektir.

5B. Halihazırda güncellenmiş bir aşamadalarsa, aşağıdaki ekran(following screen) görüntülenecektir.

Cihazınız için en iyi sürücüler zaten yüklü

6. Pencereden çıkmak ve bilgisayarınızı yeniden başlatmak için Kapat'a tıklayın.(Close )

Yöntem 6: Grafik Sürücülerini Geri Alma(Method 6: Roll Back Graphics Drivers )

Sürücü güncellemesinden sonra bile sorunlarla karşılaşırsanız, sorunu çözmek için sürücünüzü geri alın. Geri alma işlemi, Windows 10 sisteminizde yüklü olan mevcut sürücüyü silecek(rollback process will delete the current driver) ve önceki sürümüyle değiştirecektir. Bu işlem, sürücülerdeki hataları ortadan kaldırmalı ve potansiyel olarak söz konusu sorunu çözmelidir.

1. Yöntem 5'te(Method 5) anlatıldığı gibi Device Manager > Display Adapters gidin .

Aygıt Yöneticisi Görüntü Bağdaştırıcıları'na gidin.  Grafik Kartınızın Öldüğü Nasıl Anlaşılır?

2. Sürücüye(driver) sağ tıklayın ve gösterildiği gibi Özellikler'e(Properties) tıklayın .

Sürücüye sağ tıklayın ve Özellikler |  Grafik Kartınızın Öldüğü Nasıl Anlaşılır?

3. Burada, Sürücü sekmesine(Driver tab) geçin ve gösterildiği gibi Sürücüyü Geri Al(Roll Back Driver) öğesini seçin .

Sürücü sekmesine geçin ve Sürücüyü Geri Al'ı seçin.  Grafik kartınızın ölmekte olduğunu nasıl anlarsınız

4. Bu değişikliği uygulamak için Tamam'a tıklayın.(OK)

5. Son olarak, onay isteminde Evet'e(Yes) tıklayın ve geri almanın etkili olması için bilgisayarınızı (your PC)yeniden başlatın .(restart)

Not : Sisteminizde (Note)Sürücüyü Geri(Roll Back Driver) Al seçeneği griyse, sisteminizde önceden yüklenmiş herhangi bir sürücü dosyası bulunmadığını veya orijinal sürücü dosyalarının eksik olduğunu gösterir. Bu durumda, bu makalede tartışılan alternatif yöntemleri deneyin.

Ayrıca Okuyun: (Also Read: )Windows 10'da Grafik Sürücülerini Güncellemenin 4 Yolu(4 Ways to Update Graphics Drivers in Windows 10)

Yöntem 7: Görüntü Sürücülerini Yeniden Yükleyin(Method 7: Reinstall Display Drivers )

Sürücüleri güncellemek ve sürücüleri geri almak sorunu çözmezse, GPU sürücülerini kaldırıp yeniden yükleyebilirsiniz. Aynısını uygulamak için aşağıda belirtilen adımları izleyin:

1. Aygıt Yöneticisi'ni başlatın ve (Device Manager )Yöntem 5'te(Method 5) belirtilen adımları kullanarak Görüntü bağdaştırıcılarını(Display adapters ) genişletin .

2. Şimdi, sürücüye( driver ) sağ tıklayın ve aşağıda vurgulandığı gibi Cihazı kaldır'ı(Uninstall device, ) seçin .

sürücüye sağ tıklayın ve Cihazı kaldır'ı seçin.

3. Şimdi, Bu aygıtın sürücü yazılımını sil(Delete the driver software for this device) başlıklı kutuyu işaretleyin ve Kaldır'a(Uninstall) tıklayarak istemi onaylayın .

Şimdi, ekranda bir uyarı istemi görüntülenecektir.  Kutuyu işaretleyin, Bu aygıtın sürücü yazılımını silin ve Kaldır'a tıklayarak istemi onaylayın.  Grafik kartınızın ölmekte olduğunu nasıl anlarsınız

4. Bilgisayarınızdaki Windows sürümüne karşılık gelen sürücüleri bulun ve indirin .(Download )

Not:(Note:) Örneğin Intel , AMD veya NVIDIA .

5. İndirilen dosyaya(downloaded file) çift tıklayın ve yüklemek için ekrandaki talimatları izleyin.

6. Son olarak PC'nizi (your PC)yeniden başlatın(restart) .

Yöntem 8: Stres Testi
(Method 8: Stress Testing )

Hala grafik kartınızın ölmekte olup olmadığını nasıl anlayacağınıza veya grafik kartı sorununu çözecek bir çözüm bulamıyorsanız, GPU ünitenizi stres testi yapmayı deneyin. Üçüncü taraf bir GPU kıyaslama aracı kullanın ve Grafik (GPU)İşlem Biriminizde(Processing Unit) neyin yanlış olduğunu belirleyin . Windows PC'de Bilgisayar Performansı Kıyaslama Testi Nasıl Çalıştırılır(How to Run Computer Performance Benchmark Test on Windows PC) konulu eğiticimizi okuyun

Yöntem 9: Ölen Grafik Kartını Değiştirin(Method 9: Replace Dying Graphics Card)

Kötü grafik kartı belirtileri yaşıyorsanız ve bu makalede bahsedilen yöntemlerden hiçbiri işinize yaramadıysa, bu, grafik kartınızın tamir edilemez olduğu anlamına gelir. Bu nedenle , (Hence)GPU biriminizi yepyeni bir tane ile değiştirmeyi deneyin .

Tavsiye edilen(Recommended)

Grafik kartınızın kötü grafik kartı semptomlarının yardımıyla ölmekte olup olmadığını (tell if your graphics card is dying)nasıl(how to) anlayacağınızı öğrendiğinizi umarız . Hangi yöntemin size en iyi şekilde yardımcı olduğunu bize bildirin. Ayrıca, bu makaleyle ilgili herhangi bir sorunuz / öneriniz varsa, bunları yorumlar bölümüne bırakmaktan çekinmeyin.



About the author

10 yılı aşkın deneyime sahip profesyonel bir ses mühendisiyim. Küçük ev ses sistemlerinden büyük ticari prodüksiyonlara kadar çok çeşitli projelerde çalıştım. Benim becerilerim, müziğin kulağa harika gelmesini sağlayan mükemmel film müzikleri ve ses işleme araçları yaratmakta yatıyor. Ayrıca Windows 10 konusunda son derece deneyimim var ve bilgisayar sisteminizden en iyi şekilde yararlanmanıza yardımcı olabilirim.



Related posts